Wat is Obroni?

Ruby: ‘Obroni is een non-profitorganisatie. We verkopen T-shirts en tasjes met een bijzondere boodschap, zoals ‘Remember Rosa?’ (een verwijzing naar Rosa Parks) of ‘NoSpaceForHate’. We proberen op die manier ongelijkheid in de samenleving makkelijker bespreekbaar te maken. Bijvoorbeeld discriminatie op basis van kleur of gender.’

Oscar: ‘Door onze samenwerking met de Bibliotheek Utrecht versterken we dat nog eens. Want van de winst kopen we inclusieve kinderboeken die we aan de bieb schenken. Zo proberen we er samen voor te zorgen dat meer en meer kinderen zich herkennen in de boeken die ze lenen en van jongs af aan leren verschillen te vieren.’

Hoe is Obroni ontstaan?

Emily: ‘Ik denk dat er meerdere dingen bij elkaar zijn gekomen.
Allereerst de protesten aan het begin van dit jaar. Die maakten een heftige indruk op ons. Volgens mij, dat hebben we anderen ook horen zeggen, zorgden die protesten ervoor dat er iets loskwam, een soort pijn of frustratie die lange tijd was onderdrukt. Zo heb ik het tenminste ervaren. Daarmee kwam ook het bekende schuldgevoel naar boven: de bewustwording dat het in mijn leven wél goed gaat, maar bij veel anderen niet. Wat bij ons overheerste was een sterk gevoel van verantwoordelijkheid en bij anderen ook. Het gevoel van gedeelde verantwoordelijkheid. Dus niet binnen een bepaalde groep, maar gedeeld met allerlei mensen. Daar wilden we iets mee doen. Dus zochten we naar iets waarmee wij en al die anderen een statement zouden kunnen uitdragen, op een subtiele manier. Zo ontstonden de designs die we nu op totebags en shirts laten drukken.’

‘Onze liefde voor inclusieve kinderboeken ontstond toen Ruby en ik een paar jaar geleden in New York een klein boekwinkeltje in liepen en versteld stonden van wat voor soort boeken we daar zagen. Kinderboeken vol personages met allerlei verschillende achtergronden en verhalen, met getekende bruine brandweervrouwen of over een kindje met twee vaders en twee moeders. Zulke boeken hadden wij niet in onze jeugd.’ 

Ruby: ‘Al die dingen, de protesten, de gedeelde verantwoordelijkheid, onze persoonlijke ervaringen en de boekenwinkel vol verschillende verhalen, kwamen perfect bij elkaar en zo ontstond Obroni.’

Waarvoor staat Obroni?

Oscar: ‘In de periode van de protesten stelden mensen ons vragen. Wat vonden we? Hadden wij wel eens iets vervelends meegemaakt? We kwamen tot de conclusie dat het verhaal van Black Lives Matter en diversiteit nog meer verteld moest worden. We wilden mensen een opening geven om dit verhaal op een subtiele manier te vertellen. Of om ernaar te vragen en het te bespreken, want de protesten lieten zien dat meer mensen de verantwoordelijkheid voelden om er iets over te zeggen, ook als ze zelf nog nooit discriminatie hadden ervaren, zoals ik.’

Ruby: ‘Met Obroni willen we diversiteit en het gesprek daarover zo toegankelijk mogelijk maken. Onze tassen en T-shirts met simpele designs wekken interesse en zetten mensen aan het denken. Je kunt zo een statement maken zonder op de voorgrond te treden en
tegelijkertijd een opening bieden om een goed gesprek te starten.’

Wat betekent Obroni?

Emily: ‘We hebben lang nagedacht over de naam. Alles wat we doen gaat eigenlijk om de boodschap. Dus ook de naam moet deze dragen. Obroni betekent in het Akan, een Ghanese taal, “iemand van achter de horizon”. Als je in Ghana aan de kust staat, kun je kijken naar de horizon waar ooit uiteraard mensen “vanachter” vandaan zijn gekomen. Het woord heeft nu nog steeds de betekenis van buitenstaander of vreemdeling en wordt gebruikt in de positieve of neutrale zin van het woord. Als wij in Ghana zijn, dan worden wij alledrie aangesproken met obroni.’

Hoe zijn jullie op deze naam gekomen?

Ruby: ‘Dat aspect van buitenstaander vinden wij interessant omdat we dat in Ghana zijn, maar soms ook in Nederland zo worden gezien. Eigenlijk is iedereen ergens wel een buitenstaander. Het is alleen lastig als je als buitenstaander of ‘anders’ wordt bestempeld, terwijl je dat zelf niet zo ervaart. Of terwijl je juist je best doet om erbij te horen. Dat is wat mensen vaak niet weten en lastig vinden om te begrijpen. Omdat ze het zelf niet meegemaakt hebben. Daarom willen we zulke gesprekken en voorbeelden helpen
verspreiden. Dat is de kern van onze boodschap.’ 

Obroni heeft overigens een dubbele betekenis. Het betekent ook zoiets als ‘trickster’, iemand die anders is dan je verwacht. Dat idee past ook wel bij onze tassen en T-shirts. Stel, je draagt een tas naar een vergadering en iemand vraagt naar het leuke design, bijvoorbeeld het kroontje op ‘What about that dream?’. Dan kún je ervoor kiezen om een serieus onderwerp aan te snijden (“dat verwijst naar de droom van dr. Martin Luther King jr., daar zijn we nog niet hè, mij viel laatst op dat we maar heel weinig collega’s met een bi-culturele achtergrond hebben”) een gesprek dat anders misschien niet zou worden gevoerd.’

Hoe kwamen jullie bij de Bibliotheek Utrecht?

Ruby: ‘Het verspreiden van die boodschap is ons eerste doel. Als we er iets aan over zouden houden, dan zouden we onderzoeken hoe we die boodschap nog verder konden verspreiden. En dat lukt nu! We vinden educatie, onder andere leren over diversiteit, erg belangrijk. Diversiteit wordt gewoner als je het van jongs af aan mee krijgt. Het moet een onderdeel worden van je leven, van wat je meemaakt en dus ook van wat je leest en ziet. Dat maakt ‘anders’ normaal. Bovendien is het zo belangrijk dat allerlei kinderen zichzelf en hun omgeving herkennen in de boeken die ze lezen, dat wil iedereen toch?’

Door kinderboeken te doneren helpen we mee aan die educatie en representatie. Bij de kinderen die de boeken lenen, want die zien meer rolmodellen en voorbeelden, en bij ouders die voorlezen, want die worden ook aan het denken gezet. Een boekdonatiesysteem opzetten leek ons een enorme klus. Via Fellow Feminists kwam ik in contact met de bieb. En toen ging het allemaal heel snel.’

Wat betekent het thema Vier de Verschillen voor jullie?

Oscar: ‘Een bibliotheek heeft onder andere als doel het ondersteunen van een samenleving, in al haar diversiteit. Ik vind het mooi dat de bibliotheek dit platform gebruikt om inderdaad de verschillen daarin te vieren.’

Emily: ‘Het feit dat er verschillen zijn tussen mensen, is soms ongemakkelijk om te benoemen. Omdat we het niet gewend zijn of omdat er ongelijkheid aan is gekoppeld. Dat je dit wel bespreekbaar kan maken, zelfs als het ongemakkelijk is, en dat het dan iets moois oplevert, vind ik een fijn idee.’

Ruby: ‘De titel zelf vind ik al top. Je laat weten dat er verschillen zijn en dat dat iets is om te vieren.’

Welke kinderboeken staan er op jullie donatielijstje?

Emily:’ Julian is a Mermaid is een favoriet en hebben we laatst gedoneerd. Een serie die hoog op ons lijstje staat is die van ‘Ada Twist, Scientist’ en ‘The Little Legends’-collectie. Ook ‘Where Are You From’ en ‘A Friend for Henri’ zouden we graag toevoegen aan de collectie.’

Emily: ’Op dit moment luister ik via storytel ‘Men Explain Things To Me’ van Rebecca Solnit. Dat vind ik echt genieten.’

Oscar: ’Mijn favoriete boek nu sluit aan op mijn liefde voor films. Ik heb een prachtig boek over de magie van oude Pixar films, hoe bijvoorbeeld de eerste Buzz Lightyear eruit zag. Geweldig.’

Ruby: ’Ik lees op dit moment ‘Homegoing’ van Yaa Gyasi, best wel heftig maar vooral een heel mooi boek. Een goede boekentip vind ik Trevor Noah’s boek ‘Born a Crime’. Hij heeft het boek geschreven als de comedian die hij is, terwijl hij heftige gebeurtenissen beschrijft. Trevor Noah is geboren in Zuid Afrika als mixed kindje in een tijd dat gemengde relaties verboden waren. Het is een goed boek om meer begrip te krijgen, maar op een luchtige manier, net als wat we proberen te doen met onze designs.’

De bibliotheek werkt sinds kort samen met Obroni, een organisatie die tassen en T-shirts met pakkende teksten verkoopt. Van de winst doneert Obroni boeken aan de bieb. Altijd rondom het thema diversiteit. Obroni is opgericht door:

• Emily, woont in Utrecht samen met Oscar en werkt als manager in het bedrijfsleven. Ze probeert in het dagelijks leven op zoek te gaan naar verdieping, meestal rondom maatschappelijke thema’s.
• Oscar, woont ook in Utrecht en heeft een eigen videoproductiebedrijf dat social media content maakt voor verschillende bedrijven.
• Ruby, studeert Political Science, is graag maatschappelijk betrokken en heeft bijzondere interesse in hoe je een samenleving zo kunt inrichten dat iedereen in de maatschappij mee krijgt en zich verbonden voelt. Ruby is ook mede-organisator van Fellow Feminists, een programma dat om de maand plaatsvindt in de bieb.